10 τρόποι να ενισχύσετε τη γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού σας




10 συμβουλές για την ενίσχυση των γλωσσικών δεξιοτήτων παιδιών που επικοινωνούν λεκτικά μέσω μικρών ή μεγάλων προτάσεων όπως αυτές προτείνονται από το Hanen Centre - Speech and Language Development for Children

1. Δώστε στο παιδί σας την ευκαιρία να ξεκινήσει μία συζήτηση μαζί σας

Κατά τη διάρκεια του γεύματος περιμένετε σιωπηλά το παιδί σας να σας δείξει ή να σας πει κάτι. Στη συνέχεια σχολιάστε με ενδιαφέρον αυτό που έκανε ή σας είπε. Για παράδειγμα, αν σας πει ότι δε του αρέσει το φαγητό ρωτήστε το γιατί και κάντε μία συζήτηση μαζί σχετικά με το τι σας αρέσει και τι του αρέσει. Εάν σχολιάσει κάτι που κάνετε, πείτε κάτι σαν απάντηση και μετά περιμένετε το παιδί να πει κάτι. Η έναρξη συζήτησης είναι μία πολύ σημαντική κοινωνική δεξιότητα, η οποία χρειάζεται ενίσχυση στα μικρά παιδιά.

2. Χρησιμοποιείστε καθημερινές δραστηριότητες για να ενισχύσετε τη συζήτηση με εναλλαγή σειράς



Η εκμάθηση της γλώσσας πραγματοποιείται μέσω συζητήσεων με εναλλαγή σειράς. Είναι σημαντικό να δίνετε στο παιδί την ευκαιρία να παίρνει σειρά στη συζήτηση τουλάχιστον 2 με 3 φορές πριν τελειώσει. Υπάρχουν πολλά πράγματα που μαθαίνει ένα παιδί συζητώντας για καθημερινά γεγονότα. Αφήστε το παιδί σας να βγάλει από τις σακούλες τα ψώνια, να βάλει τα ρούχα στο πλυντήριο ή να χρησιμοποιήσει ένα πλαστικό μαχαίρι για να κόψει φρούτα. Ενισχύστε τη συζήτηση μιλώντας για το τι κάνετε εσείς και το παιδί και πώς αυτό σχετίζεται με τα μέλη της οικογένειας. Για παράδειγμα, όταν κόβετε φρούτα μιλήστε για το τι γεύση έχει το κάθε φρούτο, ποιο φρούτο έχει κουκούτσια και ποιο όχι, σε ποια μέλη της οικογένειας αρέσουν και ποια φρούτα, κ.λ.π.

3. Ενθαρρύνετε το συμβολικό παιχνίδι



Το συμβολικό παιχνίδι παρέχει τις ευκαιρίες στο παιδί να εμπλουτίσει το λεξιλόγιό του. Πιο συγκεκριμένα, μέσω του συμβολικού παιχνιδιού παιχνιδιού θα μάθει να χρησιμοποιεί τη γλώσσα για να δημιουργήσει ένα "φανταστικό" αντικείμενο ή μία κατάσταση (π.χ. κρατώντας ένα άδειο φλυτζάνι λέει: "πάρε το τσάι σου") και θα μάθει να "στήνει το σκηνικό" για μία φανταστική σκηνή (π.χ. δείχνοντας ένα κουτί λέει: "αυτό είναι το σπίτι και εγώ είμαι η μαμά"). Μπείτε στο παιχνίδι παίρνοντας κάποιο ρόλο στο σενάριο που έχει στήσει το παιδί, αλλά αφήστε το να καθοδηγεί αυτό.

4. Γίνετε ευέλικτοι στον τρόπο που διαβάζετε ένα βιβλίο στο παιδί και ακολουθήστε το παράδειγμά του

Δεν υπάρχει λόγος να διαβάζετε ένα βιβλίο από την αρχή ως το τέλος. Αν το παιδί έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε μία συγκεκριμένη σελίδα, αφιερώστε χρόνο σ' αυτήν τη σελίδα. Εάν θέλει να πάει πίσω σε μία σελίδα, πάτε πίσω και μιλήστε γι' αυτήν πάλι. Δε χρειάζεται να διαβάζετε κάθε λέξη στη σελίδα εκτός κ αν το παιδί το θέλει. Επίσης, βοηθάει πολύ να κάνετε κατά διαστήματα παύσεις για να δώσετε χρόνο στο παιδί να σκεφτεί και να πεί αυτό που έχει στο μυαλό του. Ακολουθώντας το παράδειγμα του παιδιού σας κάνει την ανάγνωση βιβλίων διαδραστική κι αυτό αυξάνει τις ευκαιρίες μάθησης.

5. Μιλήστε στο παιδί σας σχετικά με το γιατί συμβαίνουν αυτά που βλέπει

Υπάρχουν πολλά πράγματα τα οποία δεν καταλαβαίνει ένα παιδί - γιατί τα περιπολικά έχουν σειρήνες, γιατί υπάρχουν φανάρια, γιατί τα σκυλιά έχουν λουριά, κ.λ.π. Για να το βοηθήσετε εξηγήστε του εσείς τους λόγους. Ακόμη κι αν δεν καταλάβει όλα όσα του πείτε στην αρχή, του εισάγετε πολύ σημαντικές ιδέες, οι οποίες θα συμβάλλουν στην κατανόηση του κόσμου γύρω του.

6. Ενθαρρύνετε το παιδί να πει ιστορίες

Η διήγηση ιστοριών είναι μία πολύ σημαντική δεξιότητα επειδή περικλείει την εκμάθηση πολύ συγκεκριμένης και ξεκάθαρης γλώσσας για να περιγράψει κάτι που δε συμβαίνει στο παρόν. Μπορεί να ενισχυθεί μιλώντας για ιστορίες που αφορούν γεγονότα που έζησαν μέλη της οικογένειας. Πάρτε άλμπουμ φωτογραφιών και ενισχύστε το παιδί να σας περιγράψει εμπειρίες με άλλα μέλη της οικογένειας. Θα χρειαστεί μάλλον να το βοηθήσετε προσθάτοντας λεπτομέρειες που αφορούν το ποιος έκανε κάτι, πού και πότε. Χρειάζεται πολλή εξάσκηση που περιέχει ιστορίες που ακούει και διηγείται για να μπορέσει το παιδί να διηγηθεί αποτελεσματικά μία ιστορία.

7. Μιλήστε στο παιδί για τον τύπο (εφημερίδες, περιοδικά, κ.λ.π.)

Δείξτε στο παιδί σας πώς επικοινωνεί ο κόσμος μέσω γραπτού λόγου (τύπου). Πάρτε μαζί ένα διαφημιστικό φυλλάδιο από σούπερ μάρκετ, ρωτήστε το παιδί ποιες εικόνες του αρέσουν και μετά διαβάστε τις λέξεις που περιγράφουν αυτά τα πράγματα δείχνοντας τις λέξεις αυτές όσο διαβάζετε. Εξηγήστε το σκοπό του φυλλαδίου, για παράδειγμα: " αυτό το φυλλάδιο από σούπερ μάρκετ μας λέει για το πόσο κοστίζουν τα πράγματα και αυτό μας βοηθάει να αποφασίσουμε τι θα αγοράσουμε". Αυτό βοηθάει το παιδί να καταλάβει ότι ο τύπος "μιλάει" όπως οι προφορικές λέξεις που ακούει.

8. Μετατρέψτε την εκμάθηση της αλφαβήτας σε μία δραστηριότητα με νόημα

Όταν είστε με το παιδί σας έξω για ψώνια κοιτάξτε τα ονόματα τροφίμων στη συσκευασία και στη συνέχεια δείξτε και διαβάστε τις λέξεις. Επίσης, δείξτε το πρώτο γράμμα της λέξης, για παράδειγμα: "Κοίτα!Αυτό λέει βούτυρο και το "βούτυρο" ξεκινάει από "β". 

9. Βοηθήστε το παιδί να κατανοήσει ότι οι λέξεις αποτελούνται από ήχους

Το να μάθει το παιδί ότι οι λέξεις αποτελούνται από ήχους είναι μία πολύ σημαντική δεξιότητα για να μάθει να διαβάζει. Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί να το καταλάβει κατά τη διάρκεια καθημερινών δραστηριοτήτων αν σκεφτείτε δύο λέξεις που ξεκινούν με τον ίδιο ήχο. Μετά πείτε του για παράδειγμα: "μμμακριά μμαλλιά" και οι δύο λέξεις ξεκινούν από "μα" ή "φφφοράω φφφουστάνι" και οι δύο λέξεις ξεκινούν από "φφφ" (σιγουρευτείτε ότι του λέτε τον ήχο και όχι το γράμμα έτσι ώστε να αντιληφθεί τη διαφορά). Παίρνει πολύ καιρό στα παιδιά για να είναι ικανά να αναγνωρίσουν τους ήχους στις λέξεις οπότε μην περιμένετε το παιδί σας να το κάνει μόνο του στην αρχή.

10. Ενθαρρύνετε το παιδί να πειραματιστεί με τη γραφή ακόμη κι αν δε γράφει

Δώστε στο παιδί υλικά στο συμβολικό παιχνίδι που θα ενθαρρύνουν και θα κινήσουν το ενδιαφέρον του παιδιού για να γράψει με όποιο τρόπο θέλει. Για παράδειγμα, για ένα "μαγαζί" δώστε διαφημιστικά φυλλάδια, άδεια κουτιά τροφίμων, χαρτί, μαρκαδόρους για να φτιάξει ταμπέλες, να γράψει τις τιμές, κ.λ.π. Εάν ζητήσει βοήθεια για την γραφή γραμμάτων βοήθήστε το. Εάν όχι, αφήστε το να το κάνει με το δικό του τρόπο - μαθαίνει πολλά πειραματιζόμενο με τις τυποποιημένες λέξεις.

Σταμπουλάκη Χριστίνα
Λογοθεραπεύτρια 
Μ: xristinastamboulaki@gmail.com
https://www.facebook.com/kentrologopsycho/
https://www.facebook.com/logospaiditherapeia/

Σχόλια